Een toespraak houden bij een uitvaart

Het is er mooi om zelf te spreken bij de uitvaart, ter nagedachtenis aan iemand van wie u veel heeft gehouden. Niemand kan zo vanuit het hart spreken als u. Maar voor het schrijven van een toespraak is soms meer nodig dan alleen gevoel. Daarom krijgen families die wij begeleiden van ons gratis het boekje ‘Als woorden tekort schieten.. Met dit boekje kunt u in alle rust en vol vertrouwen een toespraak voorbereiden. Hieronder vindt u het een 10-stappenplan uit het boekje, dat helpt bij het voorbereiden, schrijven en uitspreken van een liefdevolle toespraak bij de uitvaart.

 

Stap 1: Praat met familie en vrienden.

Wanneer een dierbare overlijdt is dat een indrukwekkende gebeurtenis. Alle verhalen en emoties moeten eerst de ruimte krijgen. Maak aantekeningen van deze gesprekken.

Stap 2: Luister naar uzelf.

Daarna is het tijd om u terug te trekken op een plek waar u niet gestoord kunt worden. Probeer stil te staan bij uw eigen gevoelens en gedachten en schrijf deze op.

Stap 3: Haal herinneringen op.

Haal met naaste familie en vrienden herinneringen op en noteer alle verhalen en anekdotes die u denkt te kunnen gebruiken.

Stap 4: Stel vragen.

Stel uzelf en anderen vragen en maak daarvan aantekeningen. Vragen kunnen zijn:

 Wat heeft de overledene voor jou betekend?
 Wat heeft hij of zij voor anderen betekend?
 Wat is jouw meest dierbare herinnering?
 Waarin onderscheidde de overledene zich?
 Wat waren zijn of haar verdiensten?
 Wat waren zijn of haar passies, hobby’s of talenten?
 Wat waren de hoogte- en dieptepunten?
 Welke beproevingen heeft hij of zij doorstaan?
 Waarin werd hij of zij teleurgesteld?
 Welke idealen of wensen had de overledene?
 Heeft de overledene die idealen kunnen realiseren?
 Hoe was de laatste levensfase?
 Hoe eindigde zijn of haar leven?
 Wat zul je vooral missen?

Stap 5: Wat wilt u beslist vertellen?

Stel dat u maar één zin zou mogen uitspreken. Wat zou u dan zeggen? Anders gezegd: probeer de kernboodschap zo kort mogelijk te formuleren. Neem vervolgens alle aantekeningen door en zoek naar verhalen, anekdotes en herinneringen die deze kernboodschap ondersteunen en verduidelijken.

Stap 6: Maak een duidelijke indeling.

Zorg voor een heldere structuur in de toespraak, bijvoorbeeld met de volgende indeling:

Begin
 Hebben de laatste dagen van de overledene veel indruk gemaakt of heb je veel met de overledene kunnen praten? Je zou dan kunnen beginnen met een beschrijving van de laatste dagen.
 Is de overledene jong of onverwacht komen te overlijden? Je zou in dat geval eerst iets kunnen vertellen over de emoties die je daarbij voelt.
 Is de overledene op hoge leeftijd komen te overlijden of leed hij of zij aan dementie? Je zou dan eerst in herinnering kunnen roepen hoe iemand vroeger was.
 Kom in ieder geval zo snel mogelijk met de kernboodschap.

Midden
 Werk je inleidende woorden uit aan de hand van voorbeelden.
 Verduidelijk je kernboodschap aan de hand van verhalen en anekdotes.
 Belicht bepaalde kenmerkende eigenschappen en eigenaardigheden van de overledene.
 Benoem zijn of haar bijzondere verdiensten.

Einde
 Kom terug op de inleiding van je toespraak.
 Haal de kernboodschap nog eens aan.
 Spreek een wens uit of geef een vooruitblik: hoe zal het zijn om zonder de overledene verder te moeten leven? Benoem wat je het meest zult missen.
 Vergeet de aanwezigen niet te bedanken voor hun komst.

Stap 7: Begin nu met schrijven

Het is nu tijd voor de eerste versie van de toespraak. Hoe moeilijk dat ook mag lijken, u kunt het beste gewoon beginnen.

Stap 8: Maak van deze tekst spreektaal

 Vermijd schrijftaal: formele woorden, passieve werkwoorden en bijzinnen.
 Knip lange zinnen in stukken.
 Gebruik warme taal: vermijd bijvoorbeeld medische terminologie.
 Show, don’t tell: het is beter om iets te vertellen aan de hand van voorbeelden.
 Spreek beeldend: zorg dat de toehoorders jouw verhaal voor zich zien.
 Maak bruggetjes: probeer verschillende onderwerpen met elkaar te verbinden.
 Herhalen mag: telkens andere woorden voor hetzelfde kan voor verwarring zorgen.
 Houd het kort: een toespraak van vijf minuten bevat ongeveer 500 woorden.
 Maak tekstblokken: Verdeel de tekst in blokken van 60 tot 80 woorden.
 Durf te schrappen: Schrap bepaalde zinnen als dat beter is voor het geheel.

Stap 9: Werk aan uw presentatie
 Nummer de pagina’s van je toespraak .
 Gebruik een groot letterkorps.
 Verken de zaal voordat er mensen zijn.
 Probeer vooraf de geluidsinstallatie uit.
 Houd een glas water bij de hand.
 Straal zelfvertrouwen uit.
 Spreek duidelijk en iets langzamer dan normaal.
 Las korte pauzes in.
 Richt je tot de aanwezigen.
 Sla niemand over als je mensen wilt bedanken.

 

Stap 10: Geef de toespraak aan uw uitvaartverzorger

Geef een kopie van uw toespraak aan de uitvaartverzorger of aan een familielid of vriend. Hij of zij kan het dan van u overnemen als u niet verder kunt. U kunt er ook voor kiezen om een van onze uitvaartverzorgers uw toespraak te laten voorlezen.

 Dit stappenplan is met toestemming van de auteurs ontleend aan het boek ‘Als woorden tekortschieten…’ van speechschrijvers Karin Dona en Hendrik Kruit. U kunt het boekje bestellen in onze webshop.