Wat kan ik zeggen?.
Voor veel mensen is naar een uitvaart toegaan een ongemakkelijke bezigheid. Want wat moet je zeggen tegen degene die zijn vader, moeder of partner heeft verloren? Een uiting van die spanning merk je ook als ik tel hoeveel keer per condoleance er gefeliciteerd wordt gezegd in plaats van gecondoleerd.
Tips voor het contact met nabestaanden
Ik wil graag een aantal tips delen die kunnen helpen in het contact met nabestaanden.
Het eerste contact bestaat natuurlijk uit het tonen van medeleven: Van harte gecondoleerd met het overlijden van (naam van overledene noemen of de relatie bijvoorbeeld je vader). Direct daarna kan je al meteen troost geven door een mooie herinnering aan de overledene te vertellen of maak een waarderende opmerking over de uitvaart.
Mocht de situatie erg moeilijk zijn dan kan je altijd zeggen: “Ik weet niet wat ik zeggen moet.” Het verlies is soms nog niet te bevatten. En dit zeggen is altijd beter dan iemand ontlopen of niets doen. Je hoeft niet bang te zijn voor eigen emoties. Ze geven verbinding in verdriet en zijn daarom steunend en troostend.
Daarna begint het lastigste deel: Als de ander op jou reageert, luister aandachtig en zorg er voor dat de ander zichzelf kan zijn. Ook in het verdriet.
Dat doe je door de gevoelens van de ander niet over te nemen en geen ongevraagd advies te geven of je eigen ervaringen ongevraagd te delen. Beter is het om waarderende en uitnodigende vragen te stellen. Bijvoorbeeld: Wat heb je de komende tijd nodig? Of: Hoe kan ik er voor je zijn?
Afsluiten van een gesprek doe je met een actie: Bijvoorbeeld: Vind je het fijn als ik je deze week bel voor een afspraak? Beloof in ieder geval iets concreets en beloof niet iets wat je niet kan nakomen.
Laatste tip: Nabestaanden vertellen soms wel 10x hetzelfde verhaal. Blijf aardig en luister oprecht. Het vertellen is een onderdeel van het verwerken van het verlies.
Wil je meer informatie over hoe je troost kan bieden aan nabestaanden? Kijk dan eens op de website van Landelijk Steunpunt Rouw. Hieronder een paar links naar de betreffende pagina’s:
Troost bieden aan volwassenen
Troost bieden aan jongeren
Troost bieden aan kinderen
In mijn volgende blog zal ik aandacht besteden aan hoe je praktisch hulp kan bieden aan nabestaanden. Wat kan je doen, waar kan je mee helpen?
Dit blog is ook als column geplaatst in de Gooi en Eemlander en de Almere Deze Week in oktober 2017.